An hañv-mañ eus ar 5 a viz Gouere d’an 21 a viz Gwengolo e kinnig ar Mirdi Yan’ Dargent an diskouezadeg « Yan’ Dargent ha kevrin Breizh : gweledvaoù, mojennoù ha sent », hag e teu ganti ur skrid diembann profet gant Philippe Le Guillou.
Ur skrivagner ananezet eo hag en deus skrivet un oberenn fonnus maget war un dro gant Breizh hag ar bed keltiek, e vuhez, ar galloud hag e lec’hioù, al livañ, Pariz, ar feiz hag ar relijion. Ar skrivagner en deus adkavet en arzour e Vreizh.
Le Guillou evel Dargent o doa bevet o yaouankiz tost d’an natur. Breizh Le Guillou eo an hini bet diskouezet ha kontet dezhañ gant e dadoù-kozh er Faou : Jean ar c’honter, ha Gabriel, an hini tavedek, daou « dremener » eme ar skrivagner. Gabriel, savet « e karantez Doue hag an douar (en urzh-mañ) » hag a ya e-unan bemdez don e koad ar C’hrannoù evel ar c’hoadour-mañ treset gant Yan’ Dargent. Gant an den sioul ez a e vab-bihan, maget gant ar peoc’h-mañ. Mard eo Le Guillou « mab ur vojenn hag un douar » ez eo ivez diwar danevelloù ar seblantoù hag ar gwallavelioù kontet dezhañ gant e eil tad-kozh, Jean. Ha pa vez e-unan e kalatrez e dud-kozh kostez e dad e Kerrod ec’h en em lez da huñvreal.
.Marvet e vamm pa ne oa nemet daou vloaz e oa bet savet Yan’ Dargent gant e dud-kozh, Pierre ha Jeanne Vincente Robée. A-raok delc’her ur post eskemm kezeg anvet « Ti Robée » e oa bet Pêr Robée labourer-douar-marc’hadour e maner Brezal, hag e ostaleri nevez (post eskemm kezeg ha stal-vutun) e Kerivin n’emañ ket pell alese. E vuhez pad e treso hag e livo Yan’ Dargent ar gwez, al lenn hag e eñvorennoù e Brezal. Gant e dad-kozh e tesk sellet a dost outo hag e klev danevelloù marvailhus ivez moarvat. Klevet a raio re all c’hoazh gant e donton Jean-Marie Le Thomas hag a ro e zeskadurezh kentañ dezhañ ha d’an danvez folklorour Fañch an Uhel. E-unan en natur e lez Yan’ e faltazi da vont.
Daou weledvaour feal d’o douar orin
» « La forêt et la mer, il n’y a que ces deux pôles, ces deux vérités primordiales. Et je mesure la grâce, et la richesse, que représente le fait d’être né entre les deux, d’avoir grandi, erré, rêvé entre l’église des marées [Le Faou] et celle des bois [Rumengol]. Encore vierge de toute lecture, je ne connais rien aux arands schèmes qui donnent son armature à l’imaginaire du monde celtique « .
Ar gweledvaoù – stêrioù, aodoù pe koadoù – hag o deus stummet anezho o deus kaset atav d’ar vojenn. Deuet bras e chom Dargent ha Le Guillou war evezh war bed faltazius o bugaleaj. Mont di ez eo klask ar penn-kentañ, an orin, bed ar marvailhoù, ar mojennoù, an danevelloù kozh Noe hag a oa anezho a-raok ma oant deuet war an douar. Sachet int gant an huñvreoù diazez-mañ kement ha ma ‘z int spontet ganto. En tu all d’ar C’hrannoù ha da Vrezal emañ Breselien, ar peulvanoù, ar c’hannerezed-noz… an danevelloù marvailhus bet en hêrezh hag adsavet. Skeudenn vojennel kêr Is a dreuz oberenn Le Guillou : gourdrouzet e vez bourkoù, kêrioù ha savadurioù bezañ sailhet warno pe beuzet gant an tonnoù-mor hag ar barradoù-avel.
Trehontiñ, bezañ kaset dreist d’ar bed fetis-mañ e klask an arzour hag ar skrivagner o daou. Ha kement-mañ a reont gant pennoù anavezet ar feiz kristen e Breizh : Salaün ar Foll, sant Houardon heñchet e laouer vein er gorventenn gant aelez a dreuz mor Breizh, sant Wenole war gein Morvarc’h e-kichen Gralon… Pe c’hoazh santez Anna, maeronez Breizh, livet gant kement a deneridigezh gant Yan’ Dargent e chapel Sant-Servez, hag a ro hec’h anv Anna da vamm-gozh Philippe Le Guillou kostez e vamm.Tonket e oa Le Guillou ha Dargent d’en em gaout asambles.
Lire romans ou essais de Philippe Le Guillou : https://www.gallimard.fr/auteurs/philippe-le-guillou
YAN’DARGENT ET LE MYSTERE BRETON, le texte de Philippe Le Guillou : https://www.musee-yandargent.bzh/wp-content/uploads/2025/06/Yan-Dargent-pdf.pdf